Początki przybycia Saletynów do Rzeszowa sięgają 1931 roku. Znany rzeszowianin, ks. prałat Julian Łukaszkiewicz, z okazji 50-lecia kapłaństwa, w dniu 8 września 1931 roku, zakupił 2 morgi placu przy ul. Dąbrowskiego 59 z zamiarem założenia zakładu wychowawczego i sierocińca dla chłopców zaniedbanych, a pragnących uczyć się rzemiosła. Po zebraniu stosownych funduszy przystąpiono do budowy domu. 13 czerwca 1932 roku dziekan rzeszowski, ks. Michał Tokarski, poświęcił fundamenty pod przyszły zakład wychowawczy. W 1935 roku dom stał w stanie surowym. Fundator przekazał dom Zgromadzeniu Księży Misjonarzy Saletynów na własność, pod warunkiem prowadzenia zakładu wychowawczego dla chłopców od 7 do 20 lat.

 

Dnia 11 lutego 1936 roku darowiznę w imieniu zgromadzenia przyjął ówczesny prowincjał, ks. Michał Kolbuch MS, zobowiązując się wykończyć dom i otworzyć w nim zakład. Pierwszym dyrektorem placówki został ks. Julian Filoda MS, który do pomocy otrzymał br. Stanisława Środonia MS i br. Stefana Smuka MS. Początkowo wychowankowie uczyli się w Szkole Męskiej w Rzeszowie, zaś później otwarto dla nich w zakładzie szkołę powszechną. W budynku erygowano również kaplicę dla wiernych, w której zapoczątkowano kult Matki Bożej Saletyńskiej. Do wybuchu drugiej wojny światowej w zakładzie przebywało 50 chłopców. Wybuch wojny położył kres prężnie rozwijającemu się dziełu. Niemcy usunęli zakonników, przeznaczając cały budynek na cele wojskowe.

Misjonarze Saletyni do fundacji powrócili dopiero pod koniec wojny, zastając zniszczony budynek. Rozpoczęli jednocześnie posługę duszpasterską dla okolicznych mieszkańców. W latach 1947-1951 w budynku dawnego zakładu prowadzony był nowicjat, którego mistrzem był ks. Franciszek Czarnik MS.

 

Widząc narastające potrzeby duszpasterskie rozwijającego się szybko Rzeszowa, ordynariusz przemyski bp Franciszek Barda dekretem z dnia 14 stycznia 1949 roku erygował Parafię pw. Matki Bożej Saletyńskiej i powierzył ją trosce Zgromadzenia Księży Misjonarzy Saletynów, zobowiązując jednocześnie władze zakonne do budowy kościoła.

 

Pierwszym proboszczem został mianowany gorliwy duszpasterz, ks. Franciszek Czarnik MS, pełniący w tym czasie funkcję m.in. sekretarza prowincji saletynów w Polsce, redaktora miesięcznika „Posłaniec Matki Bożej Saletyńskiej” oraz mistrza nowicjatu. Rozpoczęły się starania o zezwolenie na budowę kościoła, które w rezultacie trwały do 1978 roku. Oficjalne pozwolenie na budowę kościoła zostało wydane w 1979 roku.

Dnia 3 lipca 1952 roku funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa wtargnęli na teren parafii, sterroryzowali mieszkańców domu, kleryków odesłano do rodzin, a księży stłoczono do trzech pokoi. Do opróżnionych mieszkań władze wprowadziły starców, otwierając Państwowy Dom Pomocy Społecznej dla Dorosłych. Przez następnych 25 lat część domu zakonnego zajmowały różne urzędy państwowe, uprzykrzając życie saletynom. Dopiero 6 lipca 1977 roku dom zakonny powrócił do prawowitych właścicieli.

Pierwsi duszpasterze rozwijali – zapoczątkowane jeszcze przed wojną – nabożeństwo do Matki Bożej Saletyńskiej, które gromadziło spore rzesze wiernych. Na rozwój tego nabożeństwa wielki wpływ miały zabiegi o zezwolenie na budowę kościoła i wszelkie trudności z tym związane. Corocznie też parafianie wraz z duszpasterzami pielgrzymowali do Sanktuarium Matki Bożej Saletyńskiej w Dębowcu. Pobyt w dębowieckim Sanktuarium uczył różnych form nabożeństw do Płaczącej Pani oraz rozpalał serca pobożnością maryjną.

Ważnym wydarzeniem w życiu Parafii było przywiezienie z Dębowca przez ks. proboszcza Adolfa Grotkowskiego MS figury Matki Bożej Saletyńskiej w postawie stojącej i wybudowanie prowizorycznej kaplicy na placu przed domem zakonnym w celu obrony placu pod budowę świątyni. Figura ta została wykonana w 1939 roku przez znanego artystę rzeźbiarza Piotra Kędzierskiego z Krosna; od 1941 roku odbierała cześć od wiernych w sanktuarium w Dębowcu. Poświęcenia kaplicy z umieszczoną w niej figurą dokonał ordynariusz przemyski bp Ignacy Tokarczuk 19 września 1977 roku, podczas uroczystości odpustowych w rocznicę Objawienia Matki Bożej na La Salette.

 

W nocy z 7 na 8 marca 1978 roku nieznani sprawcy usiłowali spalić kaplicę, ale pożar we wstępnej fazie ugaszono. Te wypadki miały także wielki wpływ na rozszerzanie się kultu Matki Bożej z La Salette.

W latach 1979-1983 wybudowano kościół ku czci Matki Bożej Saletyńskiej, którego poświęcenia dokonał 18 grudnia 1983 roku bp Ignacy Tokarczuk.

 

W 1993 roku sprawiono do kościoła witraże. Bp Kazimierz Górny, ordynariusz rzeszowski, w dniu 1 czerwca 1996 roku wyraził zgodę na wprowadzenie wieczystej adoracji Najświętszego Sakramentu w kościele parafialnym.

W tym samym roku bp Kazimierz Górny ustanowił drugi odpust parafialny w Święto Bożego Miłosierdzia. Ponieważ dolny kościół jest pod wezwaniem Miłosierdzia Bożego. Z okazji 50-lecia istnienia parafii, 19 września 1999 roku, ordynariusz rzeszowski dokonał konsekracji kościoła, poświęcił urządzone prezbiterium z nowym tabernakulum i figurami Matki Bożej Saletyńskiej (tryptyk saletyński) oraz stacje Drogi Krzyżowej wykonane w brązie.

Widząc dynamicznie rozwijający się kult Matki Bożej z La Salette, ks. proboszcz Władysław Pasiut MS, 21 lutego 1998 roku zwrócił się z prośbą do bpa Kazimierza Górnego o wyrażenie zgody na ukoronowanie na prawach diecezjalnych figury Matki Bożej Saletyńskiej, przez szereg lat otaczanej czcią.

Dnia 27 sierpnia 2000 roku bp Kazimierz Górny dokonał koronacji łaskami słynącej figury Pięknej Pani, patronki ludzi pracy, jednocześnie erygując w Parafii Sanktuarium Matki Bożej Saletyńskiej.

 

 


 

Proboszczowie Parafii:

 

    • 1949-1952 – ks. Franciszek Czarnik MS
    • 1952-1967 – ks. Tadeusz Ptak MS
    • 1967-1973 – ks. Bronisław Młynarski MS
    • 1973-1983 – ks. Adolf Grotkowski MS
    • 1983-1986 – ks. Edward Cieśla MS
    • 1986-1988 – ks. Józef Burdaś MS
    • 1988-1994 – ks. Jan Źrebiec MS
    • 1994-2000 – ks. Władysław Pasiut MS
    • 2000-2006 – ks. Bohdan Dutko MS
    • 2006-2012 – ks. Henryk Przeździecki MS
    • 2012-2018 – ks. Zbigniew Wal MS
    • 2018-2024 – ks. Wojciech Bober MS
    • od 2024 – ks. Czesław Hałgas MS

 

 


 

Fundator

 

Ks. Julian Antoni Łukaszkiewicz (1857-1937) kapłan, patriota, pisarz, publicysta, działacz polityczny i społeczny. Urodził się w Rzeszowie 14 XII 1857 r. w rodzinie mieszczańskiej. Studia teologiczne ukończył na Uniwersytecie im. Jana Kazimierza we Lwowie. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1881 r. Był kapelanem i bibliotekarzem u książąt Sapiehów w Krasiczynie, następnie pracował w różnych parafiach w Małopolsce Wschodniej.

Z powodu złego stanu zdrowia wyjechał do Bawarii i Włoch, a potem osiadł w Wiedniu. Zajął się tamtejszą Polonią, zakładał polskie szkoły, ufundował „Dom Polski”, opiekował się polskimi legionistami. Po 1918 r. wrócił do Polski i osiadł na Śląsku, gdzie brał udział w organizowaniu plebiscytu. Następnie był dyrektorem seminarium w Liskowie koło Kalisza, kapelanem w Pniewie i w Grudziądzu. Równocześnie uzupełniał w Poznaniu studia filozoficzne i historyczne.

Po przejściu na emeryturę w 1930 r. wrócił na stałe do rodzinnego Rzeszowa. Włączył się czynnie w nurt życia społecznego miasta Rzeszowa. Tutaj zbudował Zakład Wychowawczy dla zaniedbanych chłopców. Kupił parcelę i wybudował okazały budynek przy ul. Dąbrowskiego. Opiekę nad Zakładem powierzył Misjonarzom Saletynom, których w 1936 r. sprowadził do Rzeszowa.

Ponadto prowadził ożywioną działalność społeczną. Założył Chrześcijańskie Koło Mieszczańskie, był współzałożycielem Towarzystwa Regionalnego Ziemi Rzeszowskiej, a przy nim pierwszego w tym mieście Muzeum Miejskiego. Przed śmiercią przekazał do Muzeum swoją bogatą bibliotekę. Zmarł 3 listopada 1937 r. i został pochowany na cmentarzu Pobitno w Rzeszowie.

 


 

Rektor kaplicy

 

Ks. Julian Filoda MS (1899-1989). Urodził się 7 stycznia 1899 r. w Wojciechowie w Wielkopolsce, jako syn Michała i Rozalii Latanowicz. Chrzest przyjął 27 stycznia 1899 r. w kościele w Jaraczewie. Od drugiego roku życia mieszkał w Poznaniu. W latach 1905-1913 uczęszczał do niemieckiej szkoły wydziałowej ośmioklasowej w Poznaniu.

We wrześniu 1913 r. został uczniem drugiej klasy Małego Seminarium Misjonarzy Matki Bożej z La Salette w Dębowcu. Po przymusowej rocznej przerwie, wynikłej z działań wojennych, kontynuował naukę od września 1915 r. do lipca 1917 r. w dębowieckiej szkole zakonnej. Wówczas został zmobilizowany do służby wojskowej w armii niemieckiej. W Raciborzu i w Gliwicach odbył przeszkolenie wojskowe, w marcu 1918 r. wysłany został do Belgii, zaś na front w czerwcu w okolice Lille. Po trzech miesiącach ciężko zachorował i przebywał na leczeniu i rekonwalescencji w Gandawie i Antwerpii. Następnie zdezerterował z wojska i wrócił do Poznania. Nie brał udziału w powstaniu wielkopolskim. W latach 1919-1920 ukończył Małe Seminarium w Dębowcu. Nowicjat w Suzie rozpoczął 9 września 1920 r. pod opieką mistrza ks. Ludwika Beaup. Pierwszą profesję złożył 8 września 1921 r. w Suzie na ręce ks. superiora Augusta Blache. Wieczystą 1 października 1924 r. w Salmacie. W latach 1921-1927 ukończył studia filozoficzno-teologiczne na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie, uzyskując stopień licencjusza filozofii.

Sakrament kapłaństwa otrzymał 26 lipca 1927 r. w Salmacie. Placówki i urzędy: 1927-1928 wykładowca języka łacińskiego i języka francuskiego w Małym Seminarium w Salmacie (Włochy), 1928-1933 wikariusz i katecheta w parafii św. Józefa w Stanisławowie, 1933-1935 wikariusz i katecheta w Kobylance, 1935-1936 misjonarz w Dębowcu, 1936-1943 superior, rektor kaplicy i dyrektor zakładu wychowawczego w Rzeszowie, 1943-1952 superior, proboszcz i ekonom w Kobylance, 1952-1957 przełożony i proboszcz w Białej, 1957-1958 socjusz nowicjatu w Dębowcu, 1958-1964 wikariusz i katecheta w parafii Matki Bożej Saletyńskiej w Rzeszowie, 1964-1967 superior i wikariusz w parafii Matki Bożej Saletyńskiej w Rzeszowie, 1967-1985 wikariusz i katecheta w parafii Matki Bożej Saletyńskiej w Rzeszowie, 1985-1989 rezydent w parafii Matki Bożej Saletyńskiej w Rzeszowie. Zmarł 8 grudnia 1989 r. w szpitalu w Rzeszowie. Pochowany 12 grudnia w grobowcu zakonnym na cmentarzu parafialnym w Dębowcu.